FOTOĞRAFIN TÜRLÜ HALLERİ - MURAT GERMEN KESİT RETROSPEKTİF

Sergi kapsamında kentleşmenin etkileri, yerel kültürlerin sürdürülebilirliği ve insanın doğada yol açtığı tahribat temalarının işlendiği 52 Murat Germen eseri ziyaretçilere sunuldu.Fotoğraflarında kullandığı dijital araçlarla özellikle görsel kent tasvirlerinin sıradanlığını ve aşinalığını kırmayı amaçlayan Germen, bu yöneliminin sebebini, mimarlık eğitimi sırasında analogdan dijitale geçişin temellerinin atıldığı bir döneme yakından tanıklık etmesine bağlıyor.Sanatçı Beyanı Eser külliyatım; kentleşme ve mutenalaştırmanın etkileri, katılımcı vatandaşlık ve kent hakları, yerel kültürlerin belgesel sürdürülebilirliği, insanın doğada neden olduğu tahribat gibi konulara odaklanıyor. Kentler sakinlerinin eksantrik yaşama hallerini ve barınaklarını şekillendirdiği alanlar oldukları için onları inşa eden toplumların da aynasıdır, bir kültürü kurduğu şehirler üzerinden okuyabilirsiniz. Kentler, toplumların hakiki ruhunu gözlemleyebileceğiniz açık hava antropoloji / etnografya müzeleri gibidir. Kültürel, mimari mirasın ve belleğin sürdürülebilirliği konusunda belge / kurgu üretmeyi bir çeşit katılım ve direniş biçimi olarak görüyorum. Bunu yaparken sıradanlıktan kaynaklanan aşinalığı kırmayı ve ortaya çıkan görselliğin beklenmedik bir algıya zemin yaratmasını amaçlıyorum. Murathan Mungan’ın “Yeni Türkiye” adlı ilk monografım için ürettiği özgün yazıda yer alan bazı saptamalar, üretim güdülerime ışık tutuyor: “Murat Germen’in ustalık ve zanaatın bileşimi olan işlerine bakıldığında, onun öncelikle meselesi olan bir fotoğrafçı olduğu görülür. Germen’in mekânda ısrar eden fotoğraflarında, ‘Burası neresi?’ sorusu özellikle önem kazanıyor; [çünkü sanatçının fotoğrafları] Lefebvre’ün tanımıyla ‘mekânı üretmektedir.’” Mungan şöyle devam ediyor: “Murat Germen’in gözü bence ‘sinemaskop’ bir duyarlılık taşıyor. İki yana açılıp yayılabilirlik, devamlılık, süreklilik özelliği gözeten bir duyarlılık bu. Çektiği / kurduğu fotoğrafı gözün alımlama alanının dışına çıkaracak kadar genişletiyor kareyi, genleştiriyor. Bu tutumu her fotoğrafa hem görsel hem zihinsel bir genleşme sağlıyor. Germen sadece fotoğraf çekmiyor, imge üretiyor. Meselesini görünür kılan, kristalize eden imgeler bunlar... Germen fotoğraflarının metinsel bir altyapısı var; birkaç fotoğrafına baktıktan sonra onun yakalanmış anlardan, durumlardan çatısı olan bir anlatı kurmak istediğini anlıyoruz. Yalnızca görülmeyi değil okunmayı da istiyor bu fotoğraflar...” Bonn Sanat Müzesi direktörü ve küratör Stephan Berg ise, Germen’in Skira tarafından yayınlanan ikinci monografisi için ürettiği yazıda şöyle diyor: “Murat Germen’in Muta-morfoz serisi kapsamında yarattığı kent tasvirleri, Italo Calvino’nun Görünmez Kentler’i ile akrabalık gösteriyor. Germen dijitalliği görünenin ötesinde bir gerçeklik türetmek için kullandığından; işlerin görsel anlatısının, betimlenen kent ile bir tutulmaması gerekiyor. Sayısallaştırma, fotografik düzlemde aşikâr olanın ötesine geçerek eserlerin mecazi alt-metinlerini güçlendiren bir araç olarak ortaya çıkıyor; görüntüyü daha çarpıcı kılmak için benimsenen bir amaç olarak değil.”Köln’de yaşayan küratör, yazar ve öğretim üyesi Kerstin Stremmel, Germen’in dijital teknikleri kullanım yöntemini “otomatik fotoğraf” olarak adlandırıyor: “Germen, ‘Ars Accidentalis’ serisi ile başlayarak 2008’den beri tesadüf kavramını işlerinde sistematik olarak kullanıyor. Resimselci tavır sürecindeki bu tarz kesintiler; zamanında sürrealistlerin kontrol ve niyet kavramlarını reddetmeleri ile ateşlenen deneysel tavırda olduğu gibi, bir “kendiliğinden yazım” sürecinin parçası olarak algılanmalıdır. Germen’in görsellik stratejileri, diğer yandan; yassılık, düzlemsellik içeren ve ideal perspektif sadakatini terk eden Osmanlı minyatürünün üretim mantığına bağladığı, çok-perspektiflilik mefhumunu da kapsıyor.” Son olarak, Düsseldorf’ta yaşayan küratör, sanat eleştirmeni ve yazar Necmi Sönmez Germen’i “haritacı gibi küresel kentlerin haritasını çıkaran” bir sanatçı olarak gördüğünü belirtiyor: “Kahve falı kehanetlerinde bulunan falcı edasında yerkürenin farklı şehirlerinden esrarengiz kent masallarını titizlikle bir araya getiriyor...”

Sergi Fotoğrafları